Aile devleti ya da hısım akraba devleti olarak da adlandırılabilir mi? Baba, anne, kardeş, amca, hala, yenge, dayı, yiyen, kuzen devleti derken Siyasal Bilimler literatüründe bir yeri var mı? Belki de AKP’nin etkisiyle ortaya çıktı, belki de partiden devlet modelinin bir sonucudur.
Eskiden AKP il ve ilçe örgütleri büyük etkiye sahipti. Genel Merkez, onların isteklerini yerine getirir ve yönetimde söz sahibi olurdu. Bir dönem AKP teşkilatları iş bulma kurumları gibi hareket etti. Yakını olanlar kart vizit kapan işe girebiliyordu.
AKP’nin iktidarda kalma süresi arttıkça Türkiye yavaş yavaş parti devleti modeline evrildi. Parti devleti modeli, tek adam rejimiyle birlikte meşrulaştı ve resmileşti.
Devlet Başkanı ve AKP Genel Başkanı’nın aynı kişi olması sonucunda valiler de otomatik olarak AKP’nin il başkanları gibi davranmaya başladılar. İş arayanlar artık valilerin kapısını çalmakta ve işlerini çözmek için valilere ulaşmaya çalışmaktadırlar.
31 Mart seçimlerinde CHP’ye kaybedilen belediye başkanlıklarının ardından Kırşehir, Amasya ve Manisa valilerinin merkeze çekilmesi, parti devlet modelinin belirgin bir örneğidir. İşlerini çözmek isteyenler artık valilerden yardım beklemektedir.
Parti devleti modeli kök salarken, ekonomik durum kötüye gitmekte ve iş alanları daralmaktadır. Bakanlar, milletvekilleri, belediye başkanları, rektörler ve diğer yetkililer akrabalarına tercih vermektedir.
AKP’li yetkililer, akrabalarına ayrıcalık tanımaya başladılar. Kıt iş fırsatları ve kaynakları, akrabalarına verilerek kart vizit dönemi sona erdi.
Akraba-ı Taallukat devleti, parti devleti sistemini değiştirdi ve yerini aldı. Parti devletine en azından partide yetişen kişilere fırsat verilirken, akraba-ı Taallukat devletinde bile bu durum gözlemlenmemektedir.
Düsseldorf konsolosluğuna, Almanca bilmeyen ve devlet memuru olmayan biri atandı. 7 bin 200 euro maaş alacak olan bu kişi, daha önce kayınpederinin işyerinde aşçılık yapmaktaydı.
İşte bu hikaye, akraba-ı Taallukat devletinin simgesel bir örneğidir. Kimi zaman devlet kadrolarının da akrabalara açıldığı yeni düzen içinde, bu tür atamalarla karşılaşmak mümkün olabilmektedir.
