Her yıl, 1 milyondan fazla insan hepatit virüsü nedeniyle çeşitli hastalıklardan dolayı yaşamını yitiriyor. Dünyada 350 milyon insanı etkileyen hepatit, hala ciddi bir sağlık sorunu olarak varlığını sürdürmekte.
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) tarafından yayınlanan 2024 Küresel Hepatit Raporu’na göre, virüs kaynaklı hepatit nedeniyle ölen insan sayısı her geçen gün artmaktadır. 187 ülkeden alınan verilere göre, 2022 yılında hepatit nedeniyle tahmini 1,3 milyon insanın hayatını kaybettiği ve 6 binden fazla kişinin yeni virüs kaynaklı hepatit enfeksiyonu geçirdiği belirlenmiştir.
DSÖ raporlarına göre, 2022 yılında 254 milyon kişinin hepatit B ve 50 milyon kişinin hepatit C ile yaşadığı tahmin edilmektedir. Türkiye’deki bir çalışma ise yetişkin nüfusun üçte birinden fazlasının Hepatit B virüsü ile karşılaştığını göstermektedir.
Hepatit, karaciğerin iltihaplanması anlamına gelmektedir ve virüsler, alkol, ilaç gibi faktörler tarafından tetiklenebilmektedir. Hepatit virüsleri genellikle 5 tipte sınıflandırılmakta olup, en sık karşılaşılanlar hepatit A, B ve C virüsleridir. Diğer iki tür olan D ve E enfeksiyonları ise daha nadirdir.
Hepatit A ve E enfeksiyonları genellikle hijyenik olmayan su ve gıdalarla bulaşırken, hepatit B ve C ise kan yolu, vücut sıvıları veya cinsel temas yoluyla bulaşabilmektedir. Gerekli önlemler alınmadığında, dövme, piercing gibi girişimsel işlemler de çeşitli enfeksiyonlara neden olabilmektedir.
Hepatit A ve B aşısı ile hastalıktan korunmak mümkündür. Türkiye’de rutin olarak uygulanan hepatit B aşısı sayesinde enfeksiyon sıklığının azalması beklenmektedir. Diğer hepatit tipleri için özel bir aşı bulunmamaktadır.
Başta sağlık çalışanları olmak üzere, kan nakli alanlar, damar içi madde kullananlar, hemodiyaliz hastaları ve karaciğer hastalığı olan bireyler hepatit açısından risk altındadırlar. Hepatit A ve E enfeksiyonları genellikle kendiliğinden iyileşebilirken, Hepatit B ve C enfeksiyonları kronikleşebilir ve ciddi komplikasyonlara yol açabilir.
İleri tedavi seçenekleri sayesinde hepatit B ve C enfeksiyonları yönetilebilir hale gelmiştir. Günümüzde uygulanan tedavi yöntemleri ile hastaların tamamında virüsün vücuttan temizlenmesi sağlanabilmektedir. Erken tanı, tedavi erişimi ve koruyucu önlemler hepatit enfeksiyonlarının kontrol altına alınmasında hayati önem taşımaktadır.
