Çorum’da yer alan Boğazkale – Hattuşa bölgesinde uzun yıllardır devam eden kazı çalışmalarında 1980’lerden sonra ortaya çıkan 30 bin civarında çivi yazılı kil tablet, 174 tanesinin farklı bir dilde olduğu keşfi beraberinde getirmişti.
2023 yılında yapılan araştırmalarda, tabletlerin Bolu-Gerede yakınlarında yaşayan Kalaşma halkının dilinde yazıldığı belirlendi. Bu dil, Luvice’ye benzerlik göstererek Anadolu’nun tarih içinde kaybolmuş dillerinden biri olarak tanımlandı.
Hattuşa’da gerçekleştirilen arkeolojik kazıların başkanı olan Alman Arkeolog Prof. Dr. Andreas Schachner, bulunan tabletlerin İstanbul, Anadolu Medeniyetleri ve Çorum Arkeoloji Müzeleri’nde korunduğunu açıkladı.
Tabletler üzerindeki çalışmalar Almanya Worzburg Üniversitesi ve İstanbul Üniversitesi’nden akademisyenler tarafından yürütülmekte olup, elde edilen metinlerin yayınlandığı belirtildi.
Prof. Dr. Daniel Schwemer tarafından yazılan ‘Keilschrifttexte aus Boghazköi’ adlı eserde, tabletlerin günümüz diline çevirisinin yer aldığı ve günlük yaşam, bayram ve festivallere dair notlar ile komşu ülkelerle ilişkilere dair bilgiler içerdiği ifade edildi.
Kalaşma dilindeki tabletlerde, mevcut alfabe hakkında önemli bir bilgi bulunmadığı bildiriliyor. Kalaşma dilinde “Hitit çivi yazısı sistemi”nin tercih edildiği ve çevirilerin tamamlanmak üzere olduğu belirtildi.
Prof. Schachner, tabletlerin M.Ö. 2000 yılında Anadolu’nun çok dilli ve kültürlü bir bölge olduğunu gösterdiğini belirterek, Hititlerin fethettikleri bölgelerin Tanrılarını kendi sistemlerine entegre ederek tapındıklarını açıkladı.
Arkeolog Schachner, Kalaşma dilindeki bu metinlerin Anadolu’da başka kayıp dillerin de olabileceğine işaret ederek, bulunan tabletlerin iyi korunduğunu ve genellikle küçük parçalar halinde bulunan tablet kırıklarının aksine, bu kez tüm tabletlerin sağlam olduğunu vurguladı.
