Bitlis Kalesi, tarihte birçok medeniyete ev sahipliği yapmıştır. Ahlat Müzesi başkanlığında yürütülen kazı çalışmaları, Kültür ve Turizm Bakanlığının izniyle gerçekleştirilmektedir. Kazılarda önemli buluntulara ulaşılmış ve geçen ay Osmanlı İmparatorluğu dönemine ait su dağıtım sistemine ait parçalar keşfedilmiştir.
Kazı ekibi, Bitlis Eren Üniversitesi Edebiyat Fakültesi’nden Doç. Dr. Yunus Emre Karasu’nun danışmanlığında çalışmalarını sürdürmektedir. Kalede saray olarak kullanılan alanda mimari yapılar, sikkeler, lüle taşları, seramik parçaları, cam, metal ve kemik objeler bulunmuştur. Son günlerde nöbetçi kulübesinin yerinde saraya ait anahtar ve kilit aparatları ortaya çıkarılmıştır.
Bulunan anahtar ve demir aparatlar, konservasyon işlemleri için laboratuvara götürülmüştür. Kaledeki kazı çalışmaları kapsamında birçok eserin ortaya çıkarıldığı belirtilmiştir. 5 yıllık kazı çalışmalarının ilk yılında yaklaşık yüzde 20’lik bir alanın kazıldığı açıklanmıştır.
Bitlis Kültür ve Turizm Müdürü Ali Fuat Eker, kaledeki çalışmaların önemine dikkat çekmiş ve bulunan anahtar sistemi ile künkün tarihi açısından değerli olduğunu belirtmiştir. Kazı çalışmalarının plan kapsamında 4 yıl daha devam edeceği ve buluntuların müzede sergilenmesi planlandığı ifade edilmiştir.
Eker, kalede ortaya çıkarılan çeşitli sivil mimari ve kamu yapılarının Bitlis tarihi açısından önemli olduğunu vurgulamıştır. Arkeolojik kanıtların arşiv belgeleriyle örtüştüğü belirtilmiş ve gelecek yıllarda elde edilecek buluntuların paylaşılacağı ifade edilmiştir.
Kazı çalışmaları için Eren Holding ile 5 yıllık bir sponsorluk anlaşması imzalandığı ve gelecek yıl çalışmaların tekrar başlayacağı bilgisi verilmiştir. Bakanlığın da destekleriyle ortaya çıkarılan yapıların restore edilerek ziyarete açılacağı planlanmaktadır.