Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, uluslararası alanda yürütülen başarılı iş birliği sonucunda MÖ 530 yılına tarihlenen bronz sedirin J. Paul Getty Müzesi’nden ülkemize iadesini sağladıklarını açıkladı. Bu önemli eserin ülkeye geri dönmesinin, kültürel mirasın korunmasında büyük bir adım olduğunu vurguladı.
Bakanlığın açıklamasına göre, söz konusu eser 1982 yılında J. Paul Getty Müzesi tarafından bir İsviçreli sanat tacirinden satın alındı. Tacir, sedirin Avrupa’da koleksiyonlarda yer aldığı iddiasında bulunsa da yapılan araştırmalar bu iddiaların gerçek dışı olduğunu gösterdi. Bilimsel çalışmalar, bronz sedirin yasa dışı yollarla kaçırılarak ülke dışına çıkarıldığını ve 1980’lerin başında Manisa yakınlarındaki bir mezardan kaçak kazılarla çıkarıldığını kanıtladı.
Yapılan incelemelerde sedirin üzerinde bulunan keten parçaları ve mezardan çıkarılan ahşap ve bronz levha parçaları ile yapılan tarihlendirme, sedirin Türk arkeologların kaynaklarına birebir uyduğunu gösterdi. Bu iadeyle bu yıl Türkiye’ye 36 eser getirilirken, 2018’den beri toplamda 7 bin 840 eser ülkeye iade edildi.
İade edilen sedir, günümüzde nadir rastlanan bir mobilya türü olarak dikkat çekiyor. Antik dönemden kalma ve günlük yaşamda kullanılan bu tür sedirler, bronz ve demir malzemelerden yapılmıştı. Sedirin bronz ayakları, rayları ve delikli bakır levhalardan oluşan yapısı, o dönemdeki ahşap sedirlerin nadir bir bronz örneğini temsil ediyor.
Kültür ve Turizm Bakan Yardımcısı Gökhan Yazgı, iadenin kültürel miras kaçakçılığına karşı önemli bir zafer olduğunu belirtti. Getty Müzesi Direktörü Timothy Potts ise Türk arkeologların çalışmalarının ve Getty konservatörlerinin analizlerinin de önemli bir rol oynadığını vurgulayarak, Türkiye ile iş birliğini sürdürmek istediklerini ifade etti.
